Pecyn Adnoddau ar gyfer Codi Ymwybyddiaeth o Arferion Cyfyngol
Dyluniwyd a phrofwyd y pecyn adnoddau addysgol hwn gan bobl sydd â phrofiad bywyd a’u gofalwyr. Mae i’w ddefnyddio gan ofalwyr yng Nghymru sy’n cefnogi pobl sydd ag anabledd dysgu.
Mae’r pecyn yn rhoi’r cyfle i godi ymwybyddiaeth o arferion cyfyngol i bobl sydd â phrofiad bywyd mewn ffordd ddifyr sy’n helpu pobl i ddeall eu hawliau ac arferion gorau.
Mae'r sesiwn ddysgu ryngweithiol wedi'i chynllunio i fod yn hygyrch i bobl sydd â phrofiad bywyd. Bydd unrhyw un sydd â dealltwriaeth ymarferol o arferion cyfyngol yn gallu cyflwyno’r sesiwn. Ceir rhagor o fanylion yn Fframwaith ar gyfer Lleihau Arferion Cyfyngol Llywodraeth Cymru.
Beth yw arfer cyfyngol?
‘Mae arferion cyfyngol yn amrywiaeth eang o weithgareddau sy’n atal unigolion rhag gwneud pethau y maen nhw am eu gwneud, neu’n eu hannog i wneud pethau nad ydynt am wneud. Gallant fod yn amlwg iawn neu’n gynnil iawn.’ (Cyngor Gofal Cymru, 2016)
Mae'r term hwn yn cwmpasu ystod eang o weithgareddau sy'n cyfyngu ar bobl. Mae'n cynnwys:
- ataliaeth gorfforol
- ataliaeth gemegol
- ataliaeth amgylcheddol
- ataliaeth fecanyddol
- arwahaniad neu ynysu gorfodol
- gwahanu hirdymor
- gorfodaeth
Nod y pecyn yw archwilio:
- y saith math o arfer cyfyngol
- sut mae'r gyfraith yn eich amddiffyn a pha hawliau sydd gennych chi
- pan fo'n gyfreithlon i ddefnyddio arferion cyfyngol
Sut i ddefnyddio'r pecyn adnoddau hwn
Lawrlwythwch y pecyn adnoddau a rhoi’r cyflwyniad i'ch cynulleidfa.
Lawrlwythwch ac argraffu’r lluniau o arferion cyfyngol ar gyfer y gweithgaredd.
Cyfle i wneud Gweithgaredd
Dyma gyfle i gael trafodaeth un i un a/neu drafodaeth grŵp
Mae Sleidiau 5 i 14 yn y cyflwyniad yn ymdrin â’r gwahanol fathau o arferion cyfyngol ac yn eich galluogi i ddefnyddio delweddau i archwilio’r hyn a allai fod yn gyfyngiad
Cymerwch ddarn o bapur maint A3 a'i rannu'n saith sgwâr (un ar gyfer pob arfer cyfyngol). Labelwch bob sgwâr gyda'r math o arfer cyfyngol.
Gall y grŵp edrych trwy'r lluniau a'u gosod yn y golofn y maent yn teimlo eu bod yn berthnasol iddi. Manteisiwch ar y cyfle hwn i drafod syniadau/barn/profiadau.