ENILLYDD - Bwrdd Iechyd Prifysgol Aneurin Bevan - Gwasanaeth Dychwelyd Pwrpasol - ABUHB ac United Welsh

Mae pobl ag anghenion seicolegol difrifol a chymhleth yn wynebu llawer o anfanteision - gan gynnwys disgwyliad oes is, mynediad annigonol at driniaeth, rhwystrau i gyflogaeth, a stigma. Gall unigolion sy’n dangos dadreoleiddiad emosiynol gyda lefelau uchel o risg cysylltiedig cael eu gosod y tu allan i Fwrdd Iechyd Aneurin Bevan (BIPABM) ar gyfer triniaeth breswyl ddwys (gan gynnwys lleoliadau diogelwch isel) a gall fod yn heriol dychwelyd adref – gan arwain yn aml at dderbyniadau i’r ysbyty oddi cartref am lawer o flynyddoedd.

Roedd profiadau a gasglwyd gan ddefnyddwyr gwasanaeth a staff ar draws BIPAB yn dangos bod bwlch mewn darpariaeth gymunedol fedrus, hyblyg sy’n darparu gwasanaethau dwys, cymdeithasol a galwedigaethol sy’n gallu ymateb i anghenion sy’n newid yn gyflym, yn hyblyg ac yn gyson. Yr angen a nodwyd oedd am wasanaeth a fyddai'n lleihau'r cylch defnydd o wasanaethau ac yn galluogi unigolion i fyw bywydau ystyrlon, bodlon yn eu cymunedau lleol eu hunain.

Comisiynwyd a datblygwyd y Gwasanaeth Dychweliad Pwrpasol (BRS), prosiect partneriaeth arloesol gyda Chymdeithas Tai Unedig Cymru (PC), i ddychwelyd unigolion â phroblemau iechyd meddwl hirdymor, cymhleth, a oedd mewn lleoliadau cost uchel y tu allan i'r ardal. Ffurfiwyd grŵp rhanddeiliaid, yn cynnwys ystod o weithwyr proffesiynol o fewn yr adran, arbenigwyr yn ôl profiad, ac aelodau o'r teulu.

Anogodd BIPAB gynigion gan ddarparwyr trydydd sector am dendr yn cynnig model dychwelyd arloesol. Recriwtiwyd a hyfforddwyd y tîm ar y cyd gan PC, Tîm Hiraeth (BIPAB), a defnyddwyr gwasanaeth – gan gynnwys unigolion oedd wedi cael profiad o leoliadau diogelwch isel, ac unigolion a oedd yn defnyddio’r BRS.

Mae'r gwasanaeth wedi'i werthuso'n barhaus, gyda PC yn darparu adroddiadau chwarterol manwl. Mae wyth o unigolion wedi cael cymorth i gaffael eu tenantiaeth eu hunain, ac i symud o dderbyniadau hir i'r ysbyty i fyw'n annibynnol yn y gymuned. Mae chwech o'r unigolion hyn yn parhau i fyw'n annibynnol yn y gymuned, heb gael eu derbyn ymhellach i'r ysbyty.

Clare Sandford

clare.sandford@wales.nhs.uk